Ouderlijk gezag
Het ouderlijk gezag omvat de plicht en het recht van de ouder om zijn minderjarig kind te verzorgen en op te voeden. Onder verzorging en opvoeding wordt ook verstaan de zorg en de verantwoordelijkheid over het geestelijk en lichamelijk welzijn en de veiligheid van het kind en het bevorderen van de ontwikkeling van zijn persoonlijkheid. Degene die met het gezag over het kind is belast, moet de beslissingen over dit kind nemen. De met gezag belaste persoon is de wettelijke vertegenwoordiger van het kind en beheert ook het vermogen van het kind.
Het ouderlijk gezag wordt door de ouders gezamenlijk of door één ouder alleen uitgeoefend. Gedurende een huwelijk oefenen de ouders het gezamenlijk gezag uit. Door een scheiding verandert dit meestal niet. De ouders blijven dus dikwijls belast met het gezamenlijk gezag. De beslissingen die de ouders tijdens het huwelijk samen dienen te nemen dienen zij dus ook na hun huwelijk gezamenlijk te blijven nemen.
Als de ouders het niet eens kunnen worden over de te nemen beslissingen, dan kunnen zij het geschil voorleggen aan de rechtbank. De rechtbank neemt dan een zodanige beslissing als haar in het belang van het kind wenselijk voorkomt. Een rechter kan ook bepalen bij welke ouder het kind zijn hoofdverblijf heeft, een zorg/omgangsregeling vaststellen en/of bepalen op welke wijze de ene ouder aan de andere ouder informatie over het kind dient te verstrekken.
Als een van beide ouders van mening is dat het niet mogelijk is om met de ex-partner het gezamenlijk gezag uit te oefenen, dan kan een verzoek bij de rechter worden ingediend om het gezamenlijk gezag te wijzigen in een eenhoofdig gezag (niet de beide ouders zullen dan nog met het gezamenlijk gezag worden belast, maar één van de ouders wordt met het volledig/eenhoofdig gezag belast). De rechter zal een verzoek niet zomaar toewijzen. Het gezamenlijk gezag kan alleen worden omgezet in een eenhoofdig gezag als
- er een onaanvaardbaar risico is dat het kind klem of verloren zal raken tussen de ouders en niet te verwachten is dat hierin binnen afzienbare tijd voldoende verbetering zal komen
- wijziging van het gezag anderszins in het belang van het kind noodzakelijk is
Er kunnen nogal wat geschillen ontstaan over de uitoefening van het gezag of over het bestaan van een gezamenlijk gezag. Ons kantoor kan u hierin op deskundige wijze bijstaan.
Aangezien ex-echtgenoten als ouders van de kinderen nog jarenlang aan elkaar verbonden zijn, kan het ook wenselijk zijn om de ontstane geschillen op te lossen via mediation. Voor kinderen kan een conflict tussen hun ouders of een echtscheiding een zeer ontwrichtende ervaring zijn. Als ouders zelf via gezamenlijke gesprekken onder begeleiding van een mediator tot een oplossing kunnen komen, dan zullen de kinderen hierbij gebaat zijn. Op ons kantoor zijn ervaren mediators werkzaam waarvan één verbonden is aan het MfN.
Vanaf 1 januari 2023 gezamenlijk gezag door erkenning
Vanaf 1 januari 2023 geldt dat als ongehuwde en niet-geregistreerde partners hun kind erkennen, zij automatisch gezamenlijk ouderlijk gezag krijgen met de moeder. Zij hoeven het gezag niet langer samen met de moeder aan te vragen bij de rechtbank.
Als een kind voor 1 januari 2023 wordt erkend (ook al is het kind na 1 januari 2023 geboren), dan moeten de ouders het gezamenlijk gezag wel formeel regelen. Zij krijgen dan dus niet automatisch het gezamenlijk gezag. De ouders kunnen in dat geval het gezamenlijk gezag bij de rechtbank regelen.